Parfüm dünyası, hem teknik hem de sanatsal yönleriyle oldukça zengin bir terminolojiye sahiptir. Parfümler hakkında daha fazla bilgi edinmek ve doğru seçimler yapmak için bu terimleri anlamak önemlidir. Parfüm seçimi yaparken eşlik edecek terimleri sizler için bir araya topladık.
Parfümün Yapısı ve Katmanları
Nota (Note): Parfümdeki kokuların katmanlarına verilen isimdir. Parfüm, genellikle üç ana nota seviyesinden oluşur:
Üst Nota (Top Note): Parfümü ilk sıktığınızda burnunuza gelen koku budur. Çoğunlukla hafif, ferah ve çabuk uçan bileşenlerden oluşur. Narenciye, taze meyveler ve otlar burada sıkça kullanılır.
Orta Nota (Heart Note): Üst notalar uçtuktan sonra ortaya çıkan kokudur. Parfümün "kalbi" olarak da bilinir. Genellikle meyvemsi, baharatlı veya çiçeksi kokular içerir. Orta notalar, parfümün ana karakterini belirler.
Alt Nota (Base Note): Parfümün tende en uzun süre kalan kısmıdır. Derin ve zengin kokular buraya dahildir. Vanilya, sandal ağacı, paçuli, misk gibi notalar bu kategoridedir.
Akort (Accord): Parfümdeki farklı notaların birleşimiyle oluşturulan uyumlu koku bütünüdür. Akort, bireysel notaların birleşerek tek bir koku oluşturduğu yerdir.
Silaj (Sillage): Parfümün tende kaldığı süre boyunca etrafa yaydığı koku izi veya bulutudur. Bir kişinin arkasında bıraktığı parfüm kokusu "silaj" olarak tanımlanır.
Kalıcılık (Longevity): Parfümün tende ne kadar süre boyunca hissedildiğini ifade eder. Kalıcılığı etkileyen faktörler arasında parfümün konsantrasyonu, cilt tipi ve kullanılan hammaddeler yer alır.
Hacim (Projection): Parfümün çevreye yayıldığı mesafeyi ifade eder. Bazı parfümler, kullanıcıdan birkaç metre uzaklıktan bile hissedilebilirken, bazıları sadece yakın mesafeden algılanır.
Koku Aileleri
Çiçeksi (Floral): Çiçek kokusu çeşitlerini içerir. Gül, yasemin, lavanta, zambak gibi çiçekler bu kategoriye dahildir. Genellikle kadın parfümleri içerisinde baskındır.
Odunsu (Woody): Sandal ağacı, sedir ağacı, vetiver gibi kokuların hakim olduğu parfümler bu gruptadır. Daha sıcak ve doğal bir his verir.
Oryantal (Oriental): Baharatlı, tatlı ve egzotik kokular içerir. Tarçın, vanilya, amber ve misk bu tür parfümlerde sıklıkla kullanılır. Genellikle yoğun ve çekici bir etki bırakır.
Meyvemsi (Fruity): Şeftali, elma, çilek gibi meyve aromalarının ağırlıklı olduğu kokulardır. Genç, canlı ve enerjik bir his uyandırır.
Fougere: Fransızca "eğrelti otu" anlamına gelir. Lavanta, meşe yosunu ve bergamot gibi taze ve yeşil kokular içerir. Genellikle erkek parfümleri içerisinde kullanılır.
Deniz Esintisi (Aquatic): Deniz ve suyun ferahlatıcı hissini yansıtan parfümler bu gruba girer. Hafif ve enerjik bir yapıya sahiptir.
Aromatik (Aromatic): Taze otlar, baharatlar ve bitkilerden oluşan kokulardır. Lavanta, biberiye, adaçayı gibi notalar bu grupta yer alır.
Chypre (Şipre): İsmini Kıbrıs'tan alan bir koku ailesidir. Bergamot, meşe yosunu ve paçuli gibi notaların birleşimiyle karakterize edilir.
Parfüm Konsantrasyonları
Parfum (Extrait de Parfum): En yoğun ve kalıcı parfüm formudur. %20-30 arasında esans içerir. Az miktarda kullanılsa bile saatlerce etkisini sürdürür.
Eau de Parfum (EDP): Parfum formuna göre daha hafif, ancak hala oldukça yoğun bir koku profiline sahiptir. %15-20 arasında esans içerir. Günlük kullanım için ideal bir denge sunar.
Eau de Toilette (EDT): Hafif ve ferah bir formdur. %5-15 arasında esans içerir. Daha kısa süre kalıcıdır ve genellikle günlük kullanımda tercih edilir.
Eau de Cologne (EDC): Çok hafif ve taze bir formdur. %2-5 oranında esans içerir. Genellikle kısa süreli ferahlık sağlar.
Body Mist: Çok hafif, su bazlı ve düşük yoğunluklu bir formdur. Tüm vücuda uygulanabilir ve kalıcılığı diğer türlere göre oldukça kısadır.
Diğer Terimler
Niş Parfüm: Özel ve nadir içeriklerle üretilen, genellikle büyük kitlelere hitap etmeyen, butik markalara ait parfümler.
Designer Parfüm: Moda markaları tarafından üretilen ve daha geniş bir tüketici kitlesine hitap eden parfümler.
Uniseks: Hem kadınlar hem de erkekler tarafından kullanılabilen kokulardır. Nötr bir koku profiline sahiptir.
Flanker: Popüler bir parfümün farklı bir versiyonudur. Örneğin, bir parfümün "Light" veya "Intense" versiyonları birer flanker’dır.
Vintage: Üretimi durdurulmuş ve geçmiş yıllara ait parfümlere verilen isimdir.
Reformülasyon: Bir parfümün orijinal formülünün değiştirilerek yeniden piyasaya sürülmesi durumudur.
Koku Körlüğü (Olfactory Fatigue): Belirli bir kokuya uzun süre maruz kalındığında, burnun artık bu kokuyu algılayamaması durumudur.
Parfümde Dikkat Edilmesi Gereken Bazı Ek Kavramlar
Hammadde: Parfümün yapımında kullanılan doğal veya sentetik bileşenlerdir. Doğal hammaddeler (örneğin, lavanta yağı) bitki ve çiçeklerden elde edilirken, sentetik hammaddeler laboratuvarda üretilir.
Alkol Bazlı: Çoğu parfümde, kokunun cilde yayılması için alkol bazlı bir formül kullanılır.
Tester: Parfüm mağazalarında deneme amaçlı kullanılan ürünlere verilen isimdir. Ambalajsız veya basit bir kutuda olabilir.
Bu bilgiler, parfüm seçimi için size rehberlik edebilir. Parfüm dünyasıyla ilgili daha fazla detaya ihtiyaç duyarsanız, sormaktan çekinmeyin!